BAŞLIÇA  RUMELİDE  MİMARİ  KÜLTÜR EERLERİMİZ

Balanoloji araştırmalarının  çalışmalarına  göre  Balkan çoğrafiyasında mimari  kültür  izlerinin varlıkları başlıça önem ve tarih açısından şöyle sıralanmaktadır.1

1-Osmanlı  ve eonrası Türk kütüphaneleri.

2-Osmanlıda  hanlar  ve sonra  halar.

3- Osmanlı  hamamları ve  Sıçak kaplıçalar ve sonrası.

4-Osmanlıda Türk evleri ve sonrası.

5-Osmanlıda  Türk konakları ve sonrası.

6-Osmanlıda Köşkler ve sonrası.

7-Osmalıda  yalılar ve sonrası

8-Osmanlı kaleleri ve sonrası

9-Osmanlı  Surları ve sonrası

 10-Osmanlı  burçları ve kulelerinin varığı ve sonrası.

11-OsmanlıKervan Sarayları  ve sonrası.

12-Osmanlı  Sarayları ve sonrası.

13-Osmanlı Hanbarları   ve sonrası.

Osmanlı Bedestenleri ve sonrası.

15-Osmanlı Medereseleri vesonrası

16-Osmanlı   okuları  ve sonrası.

Osmanlıda Camiler ve mescitler ve sorası.

17-Osmanlıda Tekkeler ve Türbeler ve sonrası.

18-OsMANLIDA  Türk  ve Müslüman Mezarlıkları ve kabristanlıklar.

19-Osmanlıda Türk şehilik mezarlıkları ve sonraki şehitlikler ve durumları.

20-Osmanlıda   Taş köprüler ve  ahşap agaç köprüler ve sonrası.

21-Osmanlıda   Taş Çeşmeler ve sonrası.

22-Osmanlı tabyalarımız ve sonrası

23Osmanlı  Saat kuleleri ve sonrası

24-Osmanlı Denizyolları ve sonrası  limanlarımız.

25. Osmanlıda Rumeli Demiryoları ve istasyonları ve sonrası.

26.-Osmanlıda kurulan  hastaneler ve şifa yurtları  ve sonrası.

27.Osmanlı çarşıları ve pazr yerleri ve sonrası

28- Osmanlıda Dükkanlarımız ve rorası.

29.Osmanlıda  balkan  matbuatcılığı ve sonrası

30.-Osmanlıda Basın ve yayınçılık ve sonrası.

31.-Osanlıda kurulan çiflikler ve sonrası.

32. Osmanlıda  hayvançılığın gelişmesi için kurulan numune   At ve ayvan çiflikleri.

33.-Osmanlıda ORMANLARIMIZ VE BAKIMI VE SONRASI.

34.-Osmanlıda Meralarımızın durumu ve sonrası.

35.-Meyva, Bağ, Sebze, bostan   Bahçelerimizin durumu ve sonrası..

36.- OSMANLIDA EL YAZMACILIĞI VE SONRASI.

37Osmanlıda süslemecilik ve sonrası.

38.Osmanlıda sedefçilik ve sonrası

39.-Osmanlıda saatcılık ve sonrası

40.-Osmanlıda  Nakışçılık  ve sonrası.

41Osmanlıda halatcılık ve sonrası.

42- Osmanlıda   Aba, Çuha,  kumaş  v.s MALZEMEDEN  Erkek ve kadın Teziliği ve sonrası.

43. Fırınçılık, pastacılık, simitçilik,  ve sonrası.

Balanolojinin yaptığı özel  araştırmalara göre bu gün Osmanlıdan günümüze kalan  yüzlerçe  kültür zenginliğimizin başlıçalarından  verdiğim sıralamalara göre bu sanat dalarının bazıları   yok olmaya yüz tutmuş olmasına ragmen birçoklarıda ayaktadırlar. Bunları yeniden   Var olanlarınla  ve ok olanları yeniden çanlandırmak biz Türk milletine ve  Balkan Türk insanın tarihini anımsatmak için var olan zenginliğimizi yaşatmak ve tanıtmak için yeniden devreye girerek gereken  ilğili yerlerlen temaslar kurarak gerekeni yapmamız gerekeçektir.  Ve bunlarda seve save bir Rumeli Türk insanı olarak  yerine getirek biim birinçi vazifemiz olmalıdır.             BULGARİSTAN SOFYA   BAŞ MÜFTÜLÜGÜNE GÖRE

Bulgaristanda  buğün  Balkanoloji  araştırmasınagöre 1660 adet Cami ve Mescit bulunmaktadır Bunların hepsinin ayrı bir  tarihi  ve kültürel  geçmişi ve  anlamı vardır.

Lakin Sofya Baş Müftülüğünden alınan bilğilere göre  Bölgelere göre   yapılan tasnif ve  inçelemede şu   bölğe Müftülüğündeki    Camiler  ünlü ve daha  tarihi  açıdan ön sırayı almaktadır.  İşte onların  cedvelide şöyle sıralanmaktadır.

1Sofya  Bölğe Müftülüğünde12 adet cami tarihi ve kültürel görünümden müstesnadır.

2.Silistre  Bölğe Müftülüğünde 30 Adet Cami   tarih ve kültürel görünümden müstesna dır…

3.Smolen/Paşmaklı Bölğe  Müftülüğünde 35 adet Cami daha tarihi ve öezenli olup müstesna.

4-Şumnu Bölğe müftülüğüne göre22 adet Cami daha güzel ve  tarihi   ve müstesnadır.

5.-Razgrad Hzergrad Bölğe Müftülüğüne göre33 adet Camimiz tarihi ve  müstesnadır.

6.-Russe/Rusçuk Bölge Müftülüğüne göre15 adet camidaha zengin gösterişli ve müstesnadır.

7.Plovdif/ Filibe Bölğe Müftülüğünde  15 ader  tarihi anlamlı    kültürel  cami Müstesnadır.

8.-Tatarpazarjık Bölğe   Müftülüğünde 22 adet cami daha kültürel zenginliği  teşımaktadır..

9.Dobriç/ HacıoğluPazarjık Bölğe müftülüğünde 25 adet cai daha  tarihi   ve kültürel güzelir.

10- Tırnava Bölğe müftülüğünde   6 adet cami  kültürel ve tarihi anlam taşımaktadır.

11.Pleven bölğe Müftülüğüne göre  ise 12 adet  tarihi cami  daha müstesna görünümdedir

12.-Kırcaali bölğesinde  müftülüğünde tarih anlamlı  Camiler 36 adet olmakla  kültüreldir.

13.-Gotsedelçev/Nevrokop  bölğesind ise  tarihi ve kültürel Cami  16 adet olarak bilimektedir.

14.- Vidin Bölgesindeki Camiler ise 10adet üzerinde  daha kültür izi taşımaktadır..

İşte   Bulgaristandaki Osmanlıdan günümüze   kalan ve var edilen KÜLTÜREL İZLERİMİZİN DOKUSUNU Dini  abadet merkezlerimiz olan  GÜZEL VE  TARİHİ  YAPI SANAT OLAN Miari güzelikleride  çok müstesna olan  grnel olaak   300 yakın Cmimiz bu gün Türk ve Müslüman insanımıza  ışık saçarak  milli  kültür medeniyetinle birlikte aman  ve kudret vermektedir.             İşteBalkan  Türk ve Müslümanlarının   çoğrafiyası.

1. Bulgaristan Türk ve Müslümanları
2. .-Yunanistan Türk ve Müslümanları
3. .-Romanya Türk ve Müslümanları
4. .-Makedonya Türk ve Müslümanları
5. –Sırbistan Türk ve Müslümanları.
6. Arnavutluk Türk ve Müslümanları.
7. .-Kosova Türk ve Müslüanları.
8. –SarayBosna  Türk ve Müslüanları.
9. Karadagı Türk ve Müslümanları.
10. .-Hırvatistan Türk ve üslümanları
11. Kıbrıs ve AdalarTürk ve Müslümanlar,
12. .Ukrayna/Krım Bölğesi Türk ve Müslümanlar/tatarlar/

                      BULGARİSTANDA  ÖRNEK CAMİLER.

1.Sofyada- Kadı Seyfulah ve  büyük cami.

2.Samokof- Bayraklı cami.

3İhtiman  İMARET CAMİ

4. Plovdif/Filibe   İmaret ve Şahabeddin cami.

5. Razgrad İbrahim paşa ve Ahmetbey cami..

6.-Vidin  Osman pazvantoğlu cami .

7.-Şumnu – Şerif Halilpaşa  ve  KILAK   -  TATAR CAMİLER.

8.-Haskova  - büyük cami.

9. Koçanda  Sultan bayazıd cami.

10Madan – Merkez cami.

11.- Rudozem  şehrinde   merke cami

12.-Peştere şehrinde   Eski cami

13.- Ruscuk  şehrinde Seyitpaşa cami.

14 Satovça-Yukarı cuna – cami.

15 Tuhovişte köyü – camisi.

16Çepintsi –paşmaklı-  Çamisi.

17. Yukarıcuma-DOLNADRENOVA – Camisi.

18.- Görvevende   -2 Cami  biri Altın kaplamalıdır ve tarihi  ve kültüreldir.

19.Tatarpazarjıkta  - Merkrzde Paşa cami ve Süslemelerinle tarihimizi anımsatıyor.

20.Balçıkta- 2 adet cami  kültür tarih zenginliktedir.

21.- PRAVADİ- Hüseyinaga cami  şehrin merkezinde dimdik tarihe meydan okuyor.

22. Aytos- şehir merkezinde tarihten kalma bir anımızı çanlandırıyor.

23Yenipazar   şehir  Camisi.

24. Şumnu/ Bohçalar Kaolinova  kenti  camisi ve mescidi   tarih kokmaktadır.

25.-Şumnu Kliment /Embiyalar/ köyünde  3 cami bir yıkık mescit   yok olmak üzere.

26.-ŞUMNU- Buynovitsa- Taşkınköy cami süslemesinle tarih  ve sanat kültürü.

27. Şumnu/Yasenkova/Çukurköy Camisi  Tarih- Kültür  mekanlarından bir sanatır.

28/Şumnu İzgrev/Aydoğdu köyü  yeni yapıan camisi   insanlığa ve tarih kültürüdür..

29.Şumnu venets/köklüçe Camisi  tarihi ve kültürel zenginliktir.,

30.- Golamavoda/Hasanmahle/Şumnu –Camsi   eskisiykıldığından  yeni yapılmıştır.

31.Şumnu- Bortsi/ Bıyıklı köy cami  tarihi güzeliktedir.

32. Şumnu /Kapitanpetkova/Terbi köy camisi  kültürek  sanat zenginliktedir.

33.Razgrad/Hazergrad/Podayva/Ayvaaltı 2 camisi  2mesten biri yıkılmıştır.tarihidir.

34.Silistrede- Kurşunlu cami ve yeni cami çok  tarihi ve kültürel bir  saat izidir.

35.Silistrenin- vakil,  ÇİLLER, kızılburun  her 3 köy camisi  dillere detandır.

36.KOŞUKAVAK, MESTANLI, ardino , çebel  Camileride tarihidir.

37.Vracada   yardım bekleyen camimiz   hala ayaklarında zor duruyor.

38.Beloğradçık   camisi hacıhüseyin cami tarihe ve Müslümanlığa ışık veriyor.

39.Kazanlık Cami erkezde  güzel sanat mimarisinle  bize tarih dersi veriyor.

40.-Eski Cuma SAAT cami  tarihi ve kültürel mimari zenginliğinle  ün sacıyor.

41.Harmanlı şehri  merkez cami  Türkiyemize gelip gidene sanki ders variyor.

                 Tarihi Çeşmelerimizden bazı  Örnekler.

Balkanoloji araştırmalarında görülen bazı  bulğulara  ve inçelemelere göre   Bulgaristanda

Osmanlı Hükümdarlığından bu ğünümüze kadar  650 yıl bir dönrm içersinde  varlığını  sürdüen ve neslimize Atayadigarı olarak mimari Taş Çeşmelerin Kültürel zenginliğini  konu rden başlıça unsurlarımızdan  önde gelen kültür eserlerimizin  izleridir..

1Deliormanın  Razgrad İLİ Podayva köyünde 2 ADET Akar Taş çeşmesi vardır.

2.-Deliorman Razgrad İLİ Akçalar köyünde  1 AKAR  TAŞ ÇEŞMESİ VARDIR.

3.Razgrad ili KUVANÇILAR  köyünde akar taş çeme.

4. Razgrad ili IŞIKLAR KÖYÜNDE akar taş çeşme vardır.

5. ŞUMEN İLİ Kliment köyünde  AKAR TAŞ ÇEŞME VARDIR.

6. Şümen ili aydoğdu köyünde akar taş çeşe vardır.

7.Şumen ili Hitrino köyünde  ünlü Hcı rahim akar taş çeşmesi.

Şumnu şehrinde  3 adet  akar çeşmesi vardr.

 Hazergrad  şehrinde  2 adet akar çeşmesi vardır. BU GİBİ Akar Taş çeşmeler Bulgaristanın   bütün dört bir  köşesinde var olup Osmanlı döneminde bizle   tarhin  sayfalarına ışık saçarak    ilim ve bilğiverektedirler. Rodoplar bölğesinin Kırcaali bölğsinin Sindelli köyünde İsmail hatipoğlunun köy meydanına yaptırdığı güzel çeşme

Tarihimizin 2009 yılını  taşıyarak burasının  sevgi ve saygsını afiyetle  soğuk suyun içenlerin duasınla alaçaktır.Yne Kırcaali  ilinin Karanfil köyünde Karagedik mahlesinde İşadamı Beşirkasapoğlunun yaptırdığı  hayat Çeşmeside   çrvre halkınça benimsenerek ünlenmiştir..Yine Haskovanın karamanlar köyündeyapılan Türk çeşmesi yeni sanat motiflerinin  yeni kültürel birikiminin  bir örnegidir. Kara DENİZ limanı Varna şehrindeki

Osmanlının kurduğu 1869 yılı hatıra sı AziziyeTaş mimari çeşmesi ala    kendini korumakla    bizlere    kültür tarih dersleri vermektedrler.Bulgaristanda  TARİHİ  Türk Çeşmelerinin varlığı  eski ve yeni yapılanlarlan bu ğün  1250 adeten 1775 adeti bulmuştur.

Bulgaristan TARİH KÜTÜRÜNDEbizlere   geçit olarak  NEHİR VE DERELER AŞMAK İÇİN YAPILAN Osmanlı Taş KÖPRÜLER VE ahşap AGAÇ VE TAHTA KÖPRÜLERİN SAYISIDA BULGARİSTANDA 125  adet olarak biliniyordu. Buğün bunların birçokları yıkıarak  AHAOP OLAN  KÖPRÜLER AGAÇVE TAHTALAR  NEREDEYSE 12-15 ADET OLARAK KUANILIYOR DİĞER  SABİT OSMANLI TAŞ KÖPRÜLER İSE  BİRÇOKLARI HALAKULANILIYOR VE KÜLTÜREL ANLAMLI MÜZE DAHİ  KADIĞI GÖRÜLÜYOR. BUNLARINNDA SAYISI  45-50 ÇİVARINDADIR. Lakn alkanlarda   İNŞAATCILIK VE AGIR İŞLTDEDAHAÇOK Türkler çalıştığından  bu gün Beton Arme   çelik köprülerin her damlasında Türk ve Müslüman İNSANIMIZIN VE GENÇLERİMİZİN ALINTER EMEGİ VARDIR..bKahşap köprülerden bir örnek Tunça nehri üzeindeki KIZANLIĞIN Rıjena köyündeki Tunça köprüsü bir örnektir. Yine PLevne ili vit köprüsününde  Osmanlı  hüküdarlığında ve osmanpaşanın savaşlarından hatırası vardır. Gaziosmanpaşa93 yani 1878 tarihl savaşlarda Plevne Vit  köprüsüden çıkış yaptığı yedir. Türk insanımızın hafızasında kalıçı yanı ise  İsaağa Tepesi denen yerde  manidar   can veren şehitlerimizin

 Yatığı   kanlarının aktığı topraklardır.  Burada kalıçı seslerişehitlerimizin sanki kulaklarımıza  gelen kılıc seslerinle karışık Top seslerinin  sedaları kulaklarımızdan hiç silinmeyor.Ey Balkan- Rumeli Türk ve üslüman evladı,Bıraktığımız Tarihi  kültürel mirasımıza sahip çıkalım.  Uyumayalım. Uyanık olmalıyız. İşte  bak oku ve gör Osmanlı Varnada neler yapmış neler bırakmış bu ata topraklarında.BULGARSTANDA VARNA.

1.Varnada  3 adet OSMANLI Türk çeşmesi

2.-Varnada 1444 tarili savaşla ilğili müze binası.

3. Varnada Balkan harbinde şehit düşenlerin abidesi.

4.-Varnada Osmanlının1869 yılı kurduğu Aziziye Camisi..

5.Osmanlının varnada hristyanlara yaptırdığı 10 adet   özel eseri kilise, tapınak, okul,v.s.

6..-Varnanın 18 km  batısında Dikili taşların   OSMANLI PAŞASI HATIRASI OLMASI.

7.-Varnanın 17 km kuzeydoğusundaki Alaca Manastırı..

8.-Varnanın birçok kulesi ve  Asparuk  köprüsü.

9.-Varnaya Osmanlının1888 tarihindekisaat kulesi.

10.-Varna limanının1896 yılındaki yapımı.

11. Varna Devet arşif binasının  yapımı..

12.- Varnaya Osmanlının 18Nisan183 yılında yaptırdığı PTT binası ve haa kuanıması.

13.Varnada Osmanlının açtığı ilk Okuma evi1870 yılı.

14. Osmanlının  açtığı ilk    ilk okul binası  yıl 1870 yılı.

15.-Osmanlının ilk deniz limanı ve yol açılıı26.10.1866 yılı.

16.Varna Demir yolunun acılışı veorient Ekspres gelişi1883 yılı olmakla hala varlığında.

17.Osmanlının  Varnadaki Hayriye cami , aziziye cami  her ikisi  ruh ışığı vermektedir.

18. Varnada AÇILAN  medereseler, ilk ve orta  okuları  Osmanlının pençeresiydi.

19.Varnada Hala kendini koruyan birçok tarihi Türk evlerinin varlığı bi tarihtir.

20.Varnadki Türk konaklarının haa dimdik durmasu türk mimarinin izleridir.

21. Varnadaki Türk  köşkleri, yalıları  sanki tarihten bir yaprak misalidir.

22.Varnada bulunan Türk sarayları hala   ayakta bulunaktadır.

23.Varnada  ünlü Türk çarşıları  ve Balık pazarı hala ciddiyetini korumaktadı..

24. Varnadaki Hünkar bahçesi ve  botanik bahçesi     dilere destandırlar.

25. Varnada bulunan Eski Osanlı eserleri ve vakıfları hala  cidiyetini korumaka kendini muhafaza etmektedir.Balkanoloji araştırasına göre Bulgarstandaki2005 yılı H.Ö.H.nin seçimlerde aldığı Millet vekiliseçimlerinde Türkiyede76 sandıktan41809 oy alınmıştır/verilmiştir/1990 da23milletvekili1991 de 24 milletvekili1994 yılı 15 milletvekili,1997 yılı19 milletvekili,2001yılı21milletvekili2005 yılı34 millrtvekiliçıkarmıştır.Bulgaristansosyalistlei82 sandalya alarakbirinçi sırada, ikinçi sırada53 sandalya ileSİMİYON AIYOR. Üçünçü sırayıda H.Ö.H.nin34 sandalyası alıyor.

Milliyetçi Ataka partisi21 sandalya ile 4cüoluyor. 20 sandalya ie beşinçi parti Demokratik güçler olmaktadır.  Güçlü Bulgaristan partisi ise6 sırayı17 sandalya ilegirerken 7 ci sırayıdaBulgaristan halk birliği partisi 13 sandalya almaktadır

Bulgaristanda buğün   HAK VE DEMOKRASİNİN GELİŞİYLE Türk kültür  Merkezlerininde yenişden açılmasına izin verilmesinle birlikte  Varnada, Burgazda,  Şumnuda, Razgrad, dolen çiflikte,   Tırgoviştede, PLOVDİFTE,  Lomda,  Kırcalide,

Rusçukta, Sofyada v.gibi şehir ve köylerde  TÜRK KÜLTÜR MERKEZİ  DERNEKLERİ KURULMUŞTUR. Buegazda MÜÇELLA Bilal, Şumnuda Nurten REMZİ, Rusçukta  Mecbure Efrahim  gibi  kadındernek başkanları  yaptığı çalışmalarınla takdire layıktırlar.

Bulgaristanın   Yanbol ve İsliven şehirleri Osmanlıya  katıldıktan sonra  Sultan Murat han ihtiyac  mukabilinde birçok mimari eselerlen birlikteburaya  genelikle İslivene 1836 yılında ilk Cufa fabrikasını kurmuşlardır. Devlet tarafından  çalıştırılarak 1857 yılındada

Ormancılık  okulunuda burada açmıştır.Bulgaristanda u zamanlar Türk evlerinin, konaklarının, köşk ve yalıların, saeayların,  idar  yaı mimarisinin  dışında3339 adet  tam resmi olmayan mimari kültür  izlerimizin varlığından   konu edilmektedir. Bizleryine Balkanoloji  merkezinçe yaptığımız atraştırmada PRF. DR.Michiel Kiel görekasım 2006

Bilim araştırmasında genelikle Türklein yoğun olduğu şu şehrlede birçok tarihi kültür mimari eserlerimizvarlığı görülmektedir. Başlıça şehirler şöyle sıralanmaktadır. RUSÇUK,,RAZGRAD, RAHOVA, PRAVADI, VİDİN, PLEVEN, SİVŞTOV, NİĞBOLU, OSMANPAZAR, ESKİCUMA, SİLİSTRE, VARNA,HACIOĞLUPAZARCIK,BALÇIK, Tırnava, selvi, kızanlık,  nevrokop, lovça, küstendil, Sofya, orhaniye,  samokof, ihtiman, izladi,  karnibad,  aytos,  Burgaz, yanbol,  sliven, eskizagra,  yeni zagra, kızanlık, cirpan,  filibr, Karlıova,  dupniçe,  kalofer,  beloğradcık,  darıdere, paşmaklı, cumabala, Yenipazar, tutrakan,bela, pazarjık, peştere,  kırcali, ardino, haskova, harmanlı,  svilenğrad, gibi şehirlerde  yüzlerçebinlerçe eserimiz kültür tarih varlığını koruyarak bu ğünlere gelinmiştir. Bu saydığım Bulgarşistan  şehirlerinin bütünüyle Osanlı Hükümdarlığından kalan birçok  mimari kültür  eserleri  varlığımızhala  birçokları ayakta bulunmakla T.C. nin Başbakanlık Vakıv Genel Müdürlüğü  kayıt ve defterlerinde   var olduklarıda  birçokları tespit edilmiştir.

               DELİORMAN  MISRALARI

                    Yazan-  Niyazi Akkılıç-Gaziosmanpaşa/ İstanbul.

Gönlüm kuşu kanat açmaz.

Sensiz hiçbir an Deliorman.

Günlerin hiç çıkmaz aklımdan.

Benim Hayalimsin Deliorman

Iı

Senden uzak kalsamda

Senin aşkınla yaşayorum

Kalbm  yaralı o sevgine

Ben viran oldum Delioran

Evet Deliormanın sevgisi ve  güzeiği tarh boyunça  dillere destan olmasnla birlikte  bu yörenin bagrındaki HAZERGRAD/RAZGRAD  VE   şumnu /şümen/ bilim ve uzmanlara göre   Balkanoloji araştırmalarını yörüten    kişilerçede   bilği ve kültür  medeniyeti olduğu tarih  yazdığını öğrenmiş bulunmaktayız.Şumnuda en önemli bilinen 300 yıldan önçesi Bulgaristanda Matbayı  Türkler gerçekleştirmişlerdir. Kurani kerimin yazmaları yanında  tabları nemlendiriciliği bunun tarihi ise11ci yüzyıla ulaşmaktadır. 1280/1869 tarihine  göreŞUMNUDA 40 ÇAMİ,5 HAMAM,34 BULGAR MEYHANESİ 2 HAMA, 1 TEEGRAFHANE, 1HASTANE, 1 SAAT KULSİ,1 ZİNDAN, 1 ORDUGAH, 1 KIŞLA,  6 MEDERESE,22 MEKTEP, 6 KİLİSE, 10 HAN, 2 KÖPRÜ, 1 MÜFTÜLÜK 1 DEMİRYOLU GARI. GİBİ PEK ÇOK OSMANLI ESERİ  VE TÜRK EVER KONAKLARI KÖŞKLERİ, BİRA  FABRİKASI,   5 KİTABESİ,  BİRÇOK ÇEŞMESİ 1 TAŞHANIBEDESTENİ,  BİRÇOK  MİMARİ VAKIF ESERLERİNİN KÜLTÜR ZENGİNLİĞİNLE  bir bütün ola şehir DeiormanTürklerinin    sevdiği  kültür ve tiçaret merkeziymiş.Yapılan araştırmalarda görülüyorki Bulgaristanda olduğ gibi diğer Avrupa ve Balkan ülkelerindede bir çok yerlede şehitiklerimiz vardır. Ayrıça Dünyamızın 34 ülkesinde Türk şehitiği var olmasınla ilikte 30 ülkede 80 şehitlik var olduğu araştıralarca sayılarını öğrenmiş olduk. Yalnız Bulgaristanda Varna, Dobriç,Silistre,Şumnu, RazgradTırgovişte,Russe,Tutrakan,-CUMENTSİ,Kazanlık-Eskizagra,Tırnava,Ziştov,Niğbolu, Elena, Pleven, VİDİN, SOFYA,  Pazarjık, Filibe,  KIRCAALİ, PAŞMAKLI, nevrokop, petriç,SAMOKOF, İhtiman,Oahaniye,Yenipazar, Osmanpazarı, kazan, KEMALLER,  PODAYVA    Ezerce,  pristoya  gibi birçok şehir ve öylerde 45 bölğede şehitlerimiz yatmaktadır.Ayrıça Silistre şehrinin Cami avlusundakişehit kabristanlığı ve Tutrakanın Cumebntsi köyündeki askeri  kabristanlıkta Türk şehitleri yatmaktadırlarVarnada yatan Karaçapaşanının anıtı,  Varnadaki yüzbaşıSalih 1 çavuşve 50 şehitl bulunmaktadır.İstanbul Hrriyeti Abidiyede1911-13 balkan savaşında düşen şehitlerimizin ve sadrazam Mahmud Paşa ve 1943 yıında Talatpaşanı,1951 YILINDA Mithat paşanın anıtlarının ve bu şehitlerin bulunmasınada   Ruhlarına  1969 21 KASIMDA  HUNHARÇA ŞEHİT EDİLEN   Nizami  Niyazioğlu kızanlık Rıjena köyünden, 1984  /85 İSİM DEĞİŞİMİNDE 18 AYLIK Anne kuçağında şeht düşen küçük Türkana   ve TÜÜRKAN çeşmesi anıt şehid yapılarak ruhlarına dualar okunarak şad olsun deriz.Dobruçanın Dobriç ili  Yovkovo/ Çifutlar köyünden tarih 2 katlı  ahşap yapılı cami  tarihi varlığını  dimdk  varlığını korumaktadır. YİNEazaplar köyünde doğan milliyetci Türk öğretmeni sayın  Milliyetci Müsteçep Ülküsalın  diğer  bir tarihi  yeride yaşadığı Dobiç şehrindeki Taihi  imari  kendi evidir. YİNE BURADA Cifutlar köyünden Kütüphaneci Jülide Fahredunin  hanımın 4000 cilt kitapları nı 7yaş ile 65 yaş arası  Türk insanımızın okuması  takdir   edilmektedir.Balkanoloji aaştımasına göre Karadeniz şehri Nesebırda bulunan 175 yıllık tarihiahşap mimari  Türk evleri,, konakları, köşk ve yalıları  ve idari yapıları   hala bir Osanlı hamamının varlığı, 831-836 yılrından kalma malomi hanı deniyor ama   tipik bir Osmanlı mimarisinin  varlığı olduğuda gözlerden  kaçmayor. Burasının dokusu Osmanlının   o eski Türk kokusunu   genizlerimze     doldurmaktadır.Svilenğrad ve harmanlı şehirlerindeki tarihi Osmanlı köprülerinin varlığı hala kendini korumaktadırlar.Filibede  Taş ve Meriç köprüleri, Ardinoda Şeytanköprüsü, Lovçada Taşköprü bedestenli çarşısınla,dükkanlarınla, Vidinköprüsü, Rusçuk köprüsü,  BELA KÖPRÜSÜ, Trevna köprüsü, TIRNAVA, DRENOVA KÖPRÜLERİ, plevne köprüsü, Küstendildeki İSHAK PAŞA KÖPRÜSÜ VE KADIN KÖPRÜSÜ, samokof  ve ihtiman  , mezdra,  orhaniye köprüleri  hala kendi benliklerini koruyaak varlıkarını müjdelemektedirler.Balkanoloji  olarak şunu hatırlatmakta fayda var. Biz  Türkler 650 YIL BOYUNÇA   TÜKENMEK BİLMEYEN BİR ENERJİ İLEN    KURMUŞ OLDUĞUMUZ  BİRÇOK  MİMARİ YAPI SANATI KÜLTÜRÜMÜZLE ADETA BALKANLARA NAKIŞ İŞLERÇESİNE     DANTEL GİBİ SARMIŞIK. BİZtÜRKLERDE OLAN SANAT JKÜLTÜR VARLIĞIMIZI BURALARDA YAŞA BOYU gelenek ve göreneklerimizi hünerli akıl ve  zekamızla    medeniyetimizn  akışını buraya akıtarak asil inçisini buraya ipliğe dize gibi dizmişiz.Balkanlarda  nede bir Türk ve Müsüman varsa biz Balkanoloji   araştırma merkezi ve gurup   çalışanları oradayız. Yanınızdayız.      Kuzey Doğu Bulgaristanda DeliormanBölğesi.

Rusçuk-Razgrad-ŞUMEN-Varna-Tırgovişte-SİLİSTRE-Dobriç yedi ilden oluşmaktadır.

İLÇE Belediyelerimiz gelinçe-BELA,DVEMOĞİLA, BOROVA, VETOVA, İVANOVA, KARAVIRBOVKA, İsperih, Kubrat,Torlak,Zavet, Loznitsa- SAMOYİL, Brestovene  NOVİPAZAR, presav, Kaspecan, Hitrino- KaolinovoTodorikonomovo- Venetst- Provadiya Devne-Tevel, Kavarna- Balçık- Şabla- POPOVO-omurtag- KARDAM- opaka Genelde DELİORMANDA 7 İL OLMAKAİRLİKTE 32  İLÇE BELEDİYESİ OLDUĞU ÖĞRENİMİŞTİR.Osmanlıdan günümüze kadar 650 yılı  Türk mimari izlerimizi yıkılan ve ayakta alan ve bu ğüne kadar birçoğuda kendini koruyabilen kültür  yapı eserlerimizin mimari özeliklerine göre irili ufaklı kayıtları yapılarak taspitedilen kültür eserlerimizn Balkanoloji genel  dokumansiyonudurBulgaristan genelinde yapılan araştımalara göre ulaşılan genel bilgiler il ve ilçe  ve köy  belde olmak üzere  5150  yerleşim  yerine göre1225128adet Türk kültür eserinin varlığına yapılan  çiddi br araştırmayla bulgaristandavardığımız bilimsel çalışmanın  semerisidir.Bunların  BİRÇOĞUNUN Resim  ve Belgelerinide bu araştırma arşivlerinde   7550 adet olarak  kayıt altında   muhafaza edilerek   easer araştırmalarımızda bulunmaktadır.  Bu ğünkü  çaışmalarımda  şu sözlerlen   yazıma   son vermekteyim.

Ey Balkan Türkü

Acımı-Sızımıdır bu geliş.

Anadoluda yeniden var olmak.

Kalanda- Gelende çok yaslı.

Balkanlarda kaldı Ata  kabirleri

Şimdi  O Atalar yaşar gönüllede.

                NİYAZİ    AKKILIÇ-Gaziosmanpaşa/İstanbul  Rumeli Platformu çatısında gurup merkezi olan Balkanoloji  kültür tarih  başkanı NİYAZİ akkılıç.

Niyazi akkilic@hotail.com.  gsm.  +905357910694   http./balkanolojişcom.tr.  

http/hurbalkancom .tr.    sevgi ve hürmetlermle  buluşmak üzere. Selamlar.

 

 

 

 

 

-