Ekleyen admin | Ocak 19, 2008
Şumnu ili = Област Шумен
Merkez : Şumnu
Nüfus : 205 198
Yüzölçümü : 3 390,2 km²
Belediyeler : 10
İl trafik kodu : Ш
Zaman dilimi : EET
(UTC+2; yazın UTC+3)
Şumnu ili Bulgaristan’ın Kuzeydoğusunda yer alan bir ildir. İlin merkezi Şumnu’dur. 3 390,2 km² yüzölçümüne sahip ilin nüfusu 205 198 ‘dir. Şumnu İlinin 10 belediyesi vardır.Şumnu ilinden ikinci balkan savaşından sonra Türkiye’ye önemli bir göç başlamıştır . Bulgaristan’ın İlleri Burgaz | Eski Cuma | Eski Zağra | Filibe | Gabrovo | Hacıoğlu Pazarcık | Hasköy | İslimiye | Kırcali | Köstendil | Lofça | Montana | Paşmaklı | Pazarcık | Pernik | Plevne | Razgrad | Rusçuk | Silistre | Sofia Şehri | Sofya | Şumnu | Varna | Veliko Tarnovo | Vidin | Vratsa | Yambolu | Yukarı Cuma ŞUMNU
Şumnu (Bulgarca: Шумен/Shumen), Bulgaristan’ın kuzeydoğusunda, Deliorman bölgesinde bulunan il (oblast) ve bu ilin merkezi olan şehirdir. Şumen’in Türkçe karşılığı “gürültü”dür. Bu ismini etrafında bolca bulunan fabrikalar sayesinde kazanmış bir şehirdir Şumnu. (Ya da yaşlı Türklerin telaffuz ettiği şekliyle Uşumnu.) Osmanlı Devleti zamanında bölgenin en güçlü şehri olan Şumnu, zamanla Türklerin Türkiye’ye göçmesiyle nüfusunun çok büyük kısmını kaybetmiştir. Yeşil bir dağ yamacının eteğinde kurulan Şumnu’da gökdelenlerin yanında tarihi Kale ve Tombul Camii geçmişten izler taşır. Konu başlıkları 1 -Tarihi 2- Tarihi eserleri 3- Türk nufüsuna sahip bölgeler
Tarihi
Şumnu, 1389 yılında Çandarlı Ali Paşa tarafından Osmanlı toprağına katılan, stratejik önemi olan ve Osmanlı İmpatorluğuna askeri üs ve doğal kale görevi yapmış bir şehirdir. 1810 yılında Osmanlı Rus savaşlarında Ruslar 50.000 ölü vererek savaşı kaybetmişlerdir.
Tarihi eserleri
Tarihi Şumnu KalesiOsmanlı döneminde 63’ü şehir merkezinde olmak üzere, tarihi belgelere baktığımızda Şumnu’nun genelinde 229 Osmanlı eseri bulunuyordu. Şehirde Osmanlı’dan bugüne kalan en belirgin mekan 1741 yılında Şerif Halil Paşa tarafından yaptırılan Tombul Camiidir. Şerif Halil Paşa camii ve medresesi, Türkçede sık kullanılan bir deyiş olan “Ben sana paşa değil, adam olamazsın dedim” diyen babayı memnun etmek için yapılan camidir. Şumnu Saat Kulesi, Mehmet Doducuoğlu tarafından yapılmış. 1740 yılından beri her 15 dakikada bir gong sesi ile Şumnu’yu çınlatıyor. 1922 yılında tamir gören tarihî Bedesten 17. yüzyıl Osmanlı eseri. Bedestenin yanı başındaki Köprübaşı hamamı 1990′larda terk edilmiş. 1749 yılında yapılan Kalak camii ve 1851 yılında Rıfat paşa tarafından yaptırılan Rıfat Paşa Tatar cami ve medresesi hala ibadete açıktır. 1654 yılında yapılan Ravna çeşmesi kurumuş, oluk ve kürünü parçalanmıştır. Şerif Halil Paşa Camii karşısında Erkek İmam Hatip lisesi başka bir adla Nüvap okulu bulunur. Şumnu’da şehre hakim bir tepe üzerinde bir Osmanlı eseri vardır. Geçmişte zindan olan bu eser bir süre lokanta olarak kullanılmış. Zindanın karşısındaki kale Osmanlı döneminde çok az kullanılmasına rağmen 3.000 yıllık bir geçmişe sahiptir . Türk nufüsuna sahip bölgeler (Mayıs 2005 itibariyle)
Şumnu Şehir Merkezi (Şumen)
Yeniceköy (Tsarev Brod)
Şeytancık (Hitrino) ilçesi
Ortaköy (Srednya)
Noosel (Novosel) (Novo-selo, Yeniköy)
Çerençe
Uzunlar (Dlıjko)
Kufallar (Razvigorovo)
Erikli (Slivak)
Buranlar (Edinakovtsi)
Asıköy (Dobrivoynikov)
Kayacık (Timarevo)
Söğütlü (Varbak)
Kalaydere (Kamenak)
Kızılkaya (Jivkovo)
Çamurlu (Kalino)
Köseler (Zvegor)
Ekizce (Bleznatsi)
Kalaycıköy (Iglika)
Teğbiköy (Kapitan Petko)
Kufallar (Razvigorovo)
Uzunlar (Dlışko)
Omranköy (Trem)
Sucuazköy (Studenitsa)
Kocacıklar (Tervel)
Yeniköy (Visoka Polyana)
Baykocalar (Baykovo)
Yukarıköy (Boyan)
Karalar (Cherna)
Köklüce (Venets) ilçesi
Ahlar (Drentsi)
Pıyıklıköy (Borsi)
Karabaşlı (Chernoglavtsi)
Aydoğdu (Izgrev)
Gürgenli (Gabritsa)
Senebirlik (Sini Vir)
Taşkınköy (Buynovitsa)
Çukurköy (Yasenkovo)
Demirciköy (Strahilitsa)
Mahmuzlu (Todor İkonomovo)
Bohçalar (Kaolinovo) ilçesi
Emberler (Kliment) (Eski adı Embiyalar,
Deliorman’ın en eski yerleşim yerlerinden biridir. Kuruluş tarihi 1530. Konya Karamandan göç eden kardeşler tarafından kurulmuştur. Embiya İskender, Embiya Solak ve Embiya Sakallı.) Nüfusu 2.700 kişi.
Aslar (Naum)
Çufalar (Tıkach)
Yusfanlar (Pristoe)
Davulcular (Gusla)
Saltıklar (Sredkovets) **kolega**
Şaavı (Branichevo)
Çoban Nasıf (Zagoriche)
Kulakova (Dolina)
İridere (Kriva Reka)
Kozluca (İzbul)
Tekerköy (Zlatna Niva)
Ova Söğütlüsü (Vurbyane)
Yeni Pazar (Novi Pazar) ilçesi
Beştepe (Pet Mogili)
Karagözler (Karavelovo)
Kaykıköy (Stoyan Mihaylovski)
Pamukçı (Pamukçi)
Oyvada (Voyvoda)
Preslaf (Preslav) ilçesi
Kaspiçan (Kaspichan) ilçesi
Tavşankozlucası (Nikola Kozlevo) ilçesi
Sofular (Valnari)
Vırbitsa (Varbitsa-Върбица) ilçesi
Bekirli (Konevo)
Tuşitsa (Tuşovitsa)
Akdere (Byala reka)
Yeni Mahalle (Nova Byala reka)
Soğlar (Malomir)
Karagözler (Çernookovo)
Bojurovo
Kraygortsi
Smyadovo
Klisercik
- Tzarkvitza
Bulgaristan’daki Şehirler
Asenovgrad • Aytos • Burgaz • Dimitrovgrad • Dupnitsa • Eski Cuma • Eski Zağra • Filibe • Gabrovo • Hacıoğlu Pazarcık • Harmanlı • Hasköy • İslimiye • Karlıova • Karnobat • Kazanlık • Kırcali • Köstendil • Lom • Lofça • Montana • Nevrakop• Orhaniye • Panagürişte • Paşmaklı • Pazarcık • Pernik • Petriç • Plevne • Razgrad • Rusçuk • Samokov • Sandanski • Sevlievo • Silistre • Sofya • Sviştov • Şumnu • Troyan • Varna • Veliko Tarnovo • Velingrad • Vidin • Vratsa • Yanbolu • Yeni Zağra • Yukarı Cuma • Yukarı Oryahovitsa Gradişte Türk halkın yoğun olarak yaşadığı köylerden biridir. İşkencelerin yoğun yaşandığı dönmelerde direniş göstermiş bölgelerdendir. Doğası itibariyle de civar bölgelerden ayrılır.
Varbitsa = Vırbitsa ( Varbitsa - Върбица )
Bulgaristan Şumnu’iline bağlı bir ilçedir. Ekonomisi çoğunlukla tarım ve hayvancılığa dayanır. Son bahar aylarında gerçekleştirilen Varbitsa panayır’ı da az da olsa ekonomiye katkı yapar. Varbitsa’nın da Bulgar nufusla birlikte türk lerde vardır. Türkler genellikle köylerde oturmaktadır.
Tombul Camii (Şerif Halil Paşa Camii)
Tombul Camii ŞadırvanıBulgaristanın Şumnu ilinde bulunan Şerif Halil Paşa Camii halk arasında Tombul Camii olarak bilinir. 1744 yılında Şerif Halil Paşa tarafından yaptırılmış yapı, 40 m. yükseklikteki tek şerefeli minaresi, Kubbesi ise 25 m. yükseklikte olan caminin duvarları düz taştan kesilmiş, geometrik şekilde yontulmuş ve çeşitli bitki figürleriyle süslenmiş görünüme sahiptir, iç mekanlarda Lale devri etkisi diyebileceğimiz Türk Barok kalem işi bezeme görülmektedir. Aynı zamanda Külliye olan Camii kompleksi içinde kütüphane ve mektebi de içeren bir medrese bulunur. Camii Batı mimarisinin özelliklerini taşıyan bir osmanlı yapısı özellğini de taşır. Yapı Türkiye hariç Balkanların en büyük ikinci camisi olma özellğini de taşır. Bulgaristan’da Osmanlı mimarîsinin tamamıyla korunmuş tek eseridir. Tombul Camii 2004 yılında restore edilerek tekrar ibadete açılmıştır. Deliorman Yöresi ( Ludogorie) Deliorman (Bulgarca: Ludogorie), aşağı Tuna Ovası’nda, Rusçuk, Razgrad, Silistre, Şumnu ve Hacıoğlu Pazarcık şehirlerini de içine alan ve Türklerin bir zamanlar çok yoğun olarak yaşadığı geniş bir bölgedir. Yerli halk tarafından böyle adlandırılmasının sebebi ağırlıklı olarak Meşe, Gürgen ve Kızılcık ağaçlarının karışımından oluşan çok sık ve geçit vermez ormanlarla örtülü olmasından ileri gelmektedir. Bölge tarihte pehlivanları ile ün yapmıştır. Dünyaca ünlü Deliorman’lı güreşçiler arasında Koca Yusuf, Ahmet Kara, Kurtdereli Mehmet Pehlivan ve Kel Aliço başta gelir. Genelde Karaman civarından gelen Türkler bölgeye yerleştirilmiştir.
